Shadow Banking

Shadow banking – czym jest oraz jakie są zalety i wady bankowości równoległej? Jak działa shadow banking w Polsce i czy warto z niego korzystać?

Banki zwykle kojarzą się z instytucjami finansowymi, które działają w oparciu o przepisy prawne. Zajmują się więc legalnym obrotem kapitału i ogólnie wzbudzają zaufanie społeczne.

Wiele osób jednak nie zdaje sobie sprawy z tego, że obok nich istnieje na rynku tzw. bankowość cienia.

Co to jest shadow banking?

Pojęcie shadow bankingu rozpowszechniło się ok. roku 2008, w czasach wielkiego kryzysu.

Który zdaniem wielu specjalistów był właśnie ogniwem początkującym zjawisko bankowości cienia. Jest to inaczej mówiąc szara bankowość – równoległy system bankowy.

Shadow banking współtworzą przedsiębiorcy oferujący usługi finansowe poza oficjalnym systemem, regulowanym prawnie.

Te wszystkie podmioty nie podlegają Komisji Nadzoru Finansowego i podlegają głównie przepisom kodeksu cywilnego.

Obecnie zauważalny jest szybki wzrost bankowości równoległej. Świadczy to o zapotrzebowaniu rynku na taki pozasystemowy obrót finansowy.

Jako, że szara bankowość działa w Polsce niezależnie od oficjalnego systemu finansowego, to omija zarówno banki, jak i nadzór finansowy czy instytucje wspomagające.

Shadow banki to specyficzne parabanki, funkcjonujące w szarej strefie bankowej. W Polsce do takich instytucji zalicza się głownie firmy oferujące pożyczki.

Wynika to z faktu, że na rodzimym rynku usługi kredytowe są wyraźnie bardziej rozwinięte od inwestycyjnych.

Generalnie shadow banking system obejmuje pośrednictwo kredytowe względem nie tylko podmiotów, ale i czynności nieregulowanych powszechnym systemem bankowym.

Bankowość cienia dzieli się więc na dwie części:

• na podmioty, które między innymi oferują fundusze podobne do depozytów, udzielają kredytów czy wykorzystują dźwignię finansową,
• na czynności takie, jak sekurytyzacja, udzielanie pożyczek w formie papierów wartościowych czy transakcje repo.

Wady i zalety korzystania z bankowości równoległej

Jak się okazuje, istnieje wielu zwolenników shadow bankingu.

Z uwagi na to, że w Polsce są to głównie firmy pożyczkowe, to mają swoich klientów wśród osób, które z różnych powodów nie mogą korzystać z kredytów bankowych.

Jest to więc z jednej strony koło ratunkowe, a z drugiej strony obszar sporego ryzyka finansowego.

Jako zaletę bankowości równoległej wskazuje się dobrą alternatywę dla inwestorów, bowiem obowiązują tu wyższe oprocentowania depozytów, niż te proponowane przez banki tradycyjne.

Ponadto bankowość cienia stanowi źródło finansowania wtedy, kiedy nie ma dostępu do standardowych usług bankowych.

Korzyści zatem mogą uzyskać obie strony shadow bankingu.

Bez wątpienia popularność takich podmiotów polega na przychylności wobec osób, które nie mają zdolności kredytowej.

Podobnie mogą być ratunkiem dla dłużników w tradycyjnych bankach. Klienci niewiarygodni dla instytucji finansowych, mogą bez problemu pozyskać pieniądze od pożyczkodawców.

Podobnie możliwości pozyskania środków pieniężnych otwierają się przed klientami, którzy nie dostaną kredytu bankowego ze względu na niski lub nieregularny dochód, albo jego całkowity brak.

Bankowość równoległa jednak niesie też ze sobą różne zagrożenia, zarówno dla podmiotu oferującego środki finansowe, jak i dla konsumenta. Do najważniejszych z nich zalicza się:

• brak jakichkolwiek gwarancji depozytu,
• ryzyko utraty kapitału, kiedy firma zbankrutuje,
• ryzyko powstania piramidy finansowej,
• możliwość nieuczciwego działania podmiotów bankowości równoległej,
• zbyt wysokie oprocentowanie pożyczek.

Czy warto korzystać z shadow bankingu?

W Polsce bankowość równoległą tworzą głównie firmy oferujące pożyczki. Mają one bardzo wysokie oprocentowanie, które często wpędza klientów w jeszcze większe długi.

Niejednokrotnie jednak banki cienia ratują w potrzebie tych, od których odwracają się banki tradycyjne.

Restrykcje obowiązujące w systemie bankowym nieraz zmuszają obywateli do zwracania się ku bankowości równoległej.

Przede wszystkim warto, by funkcjonowanie shadow bankingu ściśle określały przepisy prawne.

Dzięki temu będą dobrze chronione interesy nie tylko konsumentów, ale i firm oferujących pozasystemowe usługi finansowe.

Zdaje się, że prawna ochrona obszaru bankowości równoległej będzie lepszym rozwiązaniem, niż całkowita likwidacja strefy shadow bankingu.

Sprawdź również najbezpieczniejsze banki w Polsce.